Το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) «Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική, και Εκπαίδευση»

Το Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ΔΠΜΣ) «Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική και Εκπαίδευση» (Social Neuroscience, Social Pedagogy and Education), το οποίο υλοποιείται με τη συνεργασία του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης (επισπεύδοντος Τμήματος), της Ιατρικής Σχολής και του Τμήματος Βιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), έχει σχεδιαστεί σύμφωνα με την αντίστοιχη στρατηγική του Ιδρύματος και αποτελεί ένα καινοτόμο και πρωτοποριακό πρόγραμμα στο πεδίο των μεταπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα Διατμηματικό ΠΜΣ το οποίο αξιοποιεί τη διεπιστημονική διασύνδεση επιστημών αιχμής, όπως της Κοινωνικής Νευροεπιστήμης, της Κοινωνικής Παιδαγωγικής  και της Εκπαίδευσης, καθώς και τις διεπιστημονικές συνεργασίες καταξιωμένων επιστημόνων διδασκόντων από τις τρεις Σχολές του ΕΚΠΑ και από άλλα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Στον διεθνή χώρο, κατά τις τελευταίες δεκαετίες σημειώνεται μία συνεχής και εκρηκτική αύξηση ενδιαφέροντος τόσο για τις νευροεπιστημονικές μελέτες όσο και για τη διεπιστημονική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας ορισμένων Νευροεπιστημών στην παιδαγωγική σκέψη και στην εκπαιδευτική πρακτική, για την αντιμετώπιση και βελτίωση κρίσιμων σύγχρονων κοινωνικών και εκπαιδευτικών ζητημάτων. Στο εξωτερικό σχετικά μεταπτυχιακά είναι: “Mind, Brain, and Education” στο Harvard Graduate School of Education και “Neuroscience and Education” στο University of Bristol, τα οποία ωστόσο δεν εστιάζουν στην Κοινωνική Παιδαγωγική, όπως το ΔΠΜΣ «Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική και Εκπαίδευση».

Το αντικείμενο του ΔΠΜΣ είναι η μελέτη και η έρευνα σύγχρονων κοινωνικών και εκπαιδευτικών ζητημάτων αιχμής, μέσα από την αξιοποίηση των διεπιστημονικών συνεργειών της Κοινωνικής Παιδαγωγικής και της Κοινωνικής Νευροεπιστήμης, προσδίδοντας στους φοιτητές του τις αντίστοιχες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες εφαρμογής σε επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο, και συμβολής στη βελτιστοποίηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών λειτουργιών σε διάφορα πεδία και σε όλο το ηλικιακό φάσμα του ανθρώπου, καθώς και στην ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας και στη συνακόλουθη προαγωγή της επιστημονικής γνώσης. Συγκεκριμένα, το ΔΠΜΣ εστιάζει στη:

• Μελέτη και έρευνα σε σύγχρονα ζητήματα των Επιστημών της Αγωγής και των σχετιζόμενων Νευροεπιστημών, μέσα από την αξιοποίηση των μεταξύ τους διεπιστημονικών συνεργειών, οι οποίες παρουσιάζουν ολοένα και μεγαλύτερη ανάπτυξη, στον διεθνή χώρο, ιδιαιτέρως τα τελευταία χρόνια.
• Εξειδίκευση επιστημόνων σε ζητήματα της Κοινωνικής Νευροεπιστήμης και της Κοινωνικής Παιδαγωγικής, ώστε αυτοί να μπορούν να συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση της εκπαίδευσης παιδιών και ενηλίκων σε διάφορα πεδία, καθώς και στην ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας και στη συνακόλουθη προαγωγή της επιστημονικής γνώσης.
• Εξειδίκευση των αποφοίτων, οι οποίοι θα έχουν και την ιδιότητα του κοινωνικού παιδαγωγού (σύμφωνα και με τα διεθνή πρότυπα), ώστε να είναι ικανοί να μελετούν και να κατανοούν τα ερευνητικά αποτελέσματα της Κοινωνικής Νευροεπιστήμης και να τα αξιοποιούν στον σχεδιασμό – προγραμματισμό, στην οργάνωση και στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθώς και παρεμβάσεων Κοινωνικής Παιδαγωγικής και στη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής, στα πεδία της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου (Παιδαγωγική, Ανδραγωγική, Γερανταγωγική, βασικοί κλάδοι της Κοινωνικής Παιδαγωγικής), συνυπολογίζοντας τις νέες και διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες και ανάγκες των εκπαιδευτικών, παιδαγωγικών και κοινωνικών συστημάτων.

Η δομή, το περιεχόμενο, η οργάνωση των μαθημάτων και των διδακτικών μεθόδων του ΔΠΜΣ προσανατολίζονται στην εμβάθυνση των γνώσεων και την απόκτηση των αντίστοιχων ικανοτήτων εφαρμογής τους σε σημαντικούς τομείς και σε πρωτοποριακά επιστημονικά πεδία των συνεργαζόμενων στο ΔΠΜΣ Τμημάτων/Σχολών, όπως είναι η Κοινωνική Νευροεπιστήμη και η Κοινωνική Παιδαγωγική, μέσα από τη διεπιστημονική τους διασύνδεση και τις πρόσθετες προοπτικές που αυτή δημιουργεί. Το πρόγραμμα σπουδών έχει σχεδιαστεί για διετή διάρκεια, τεσσάρων εξαμήνων.

Τη διοικητική και γραμματειακή υποστήριξη του ΔΠΜΣ έχει το ΠΤΔΕ του EKΠΑ. Τα μαθήματα πραγματοποιούνται κυρίως στο κτήριο του Μαρασλείου Διδασκαλείου (Μαρασλή 4, Κολωνάκι) σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνονται σε χώρους της Ιατρικής Σχολής και του Τμήματος Βιολογίας. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών (π.χ. πρακτική άσκηση) προβλέπεται να αξιοποιηθούν και χώροι άλλων φορέων και δομών, μετά από απόφαση της Ειδικής Διατμηματικής Επιτροπής.

Οι διδάσκοντες στο ΔΠΜΣ προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα τρία συνεργαζόμενα Τμήματα του Ε.Κ.Π.Α., το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, την Ιατρική Σχολή και το Τμήμα Βιολογίας (μέλη Δ.Ε.Π., Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π., ομότιμοι καθηγητές και αφυπηρετήσαντα μέλη Δ.Ε.Π. εντεταλμένοι διδάσκοντες, ειδικοί επιστήμονες, με μεγάλη εμπειρία στη διδασκαλία, στην έρευνα και στις εφαρμογές των επιστημονικών πεδίων των μαθημάτων του ΔΠΜΣ κ.λπ.). Επιπροσθέτως, καταξιωμένοι επιστήμονες από το εξωτερικό εμπλουτίζουν το διδακτικό έργο του ΔΠΜΣ και μάλιστα καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια για διεύρυνση των συνεργασιών με επιστήμονες υψηλού κύρους του εξωτερικού.

Με το πέρας των σπουδών, το ΔΠΜΣ απονέμει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στην «Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική, και Εκπαίδευση» (Master of Science in Social Neuroscience, Social Pedagogy and Education) με Πιστοποίηση Παιδαγωγικής και Διδακτικής επάρκειας.